Böbrek Kanseri Tedavisinde Robotik Cerrahi

Böbrekteki kitlelerde robotik cerrahi ile, böbreğin sağlam dokusu korunarak sadece tümörün çıkartılmasına  Robotik Parsiyel Nefrektomi (ya da Robotik Nefron-Koruyucu Tümör Çıkartılması) denilmektedir. Özellikle 4 cm ya da daha ufak çaptaki böbrek tümörlerinde, günümüzde rutin olarak uygulanan standart tedavi halini almıştır. Burada amaç kanser kontrolünü sağlarken, sadece kanserli tümör dokusunun çıkartılması ve sağlam böreğin korunarak kişide bırakılmasıdır. Günümüzde Robotik Cerrahi’de edindiğimiz deneyim ile 7-8 cm çapındaki böbrek kitlelerine de rahatlıkla tümör çıkartılarak, böbreğin geriye kalan sağlam bölümü korunabilmektedir.

Geçmişte açık cerrahi olarak gerçekleştirilen bu ameliyat, günümüzde robotik cerrahi ile başarılı şekilde ve hastaya önemli avantajlar sağlayarak gerçekleştirilmektedir. Bu avantajlar:

1. 4 cm çapındaki bir kitlenin vücuttan çıkartılması için açık cerrahideki gibi büyük ameliyat kesisine gerek yoktur.
2. Büyük ameliyat kesisinin iyileşmesi uzun vadede kaslarda güçsüzlüğe ve ameliyat yerinde fıtığa yol açabilir. Robotik cerrahide ufak deliklerden kasları kesmeden bu cerrahi gerçekleştirildiğiden fıtık riski yoktur.
3. Büyütülmüş (15 kat) ve yüksek çözünürlüklü görüntü altında böbreğin bütün damarsal yapıları ve tümör ile ilişkileri net olarak ortaya konur.
4. Bazı durumlarda böbrekte hiç ya da bölgesel iskemi (kansızlık) yaratmadan cerrahi yapılabilir.
5. Kanama az olduğu ve ufak deliklerden robotik cerrahi gerçekleştirildiği için iyileşme çok hızlı olmaktadır.
6. Ameliyat sonrasında ağrı çok az olmakta ve çok kısa sürede ağrısız döneme girilmektedir.

Böbreklerimiz yüksek miktarda kanlanan organlarımızın başında gelmektedir. Robotik Cerrahi sırasında, kanserli tümörün çıkartılması ve çıkartıldığı bölümün dikiş ile onarılması esnasında,  böbreklere gelen ana atar damar ve bazen de toplar damarın geçici olarak kapatılması gerekir. Damarların kapalı kaldığı bu dönemde kanama olmadan böbrekteki tümör kitlesi çıkartılmaktadır. 

Ancak bu süre zarfında böbrek beslenemez (böbreğin ideal kansız kalabileceği süre: 15-20 dakikadır) ve doktor tümörlü dokuyu kanser kontrolü açısından risk olmayacak şekilde çıkartacak ve çıkan bölgedeki hasarları da onaracaktır. Kısıtlı zamanda (ideali 15-20 dakika içinde) yapılması gereken bu işlem için üst düzeyde deneyime sahip robotik cerrahın olması gereklidir. Robotik sistemin teknolojik avantajları ile tanımlanan cerrahi güvenli şekilde uygulanmaktadır.

Bazı durumlarda böbrekteki tümör çıkarılırken böbreğe gelen ana atardamarı değil, tümörün olduğu yere giden atar damarın dalı (selektif) ya da bu dalın da dalı (süperselektif) geçici kapatılarak bölgesel kanama kontrolü ile sadece çıkartılan tümörün olduğu böbrek kısmı kansız bırakılır, böbreğin sağlam diğer bölümü ameliyat sırasında iskemik kalmaz. Bu yaklaşımı özellikle börek merkezine uzak ve atardamar dallanması böbreğe girmeden olan hastalarda yapmayı tercih etmekteyiz.

Robotik Sistem‘in bize sağladığı teknolojik avantajları şöyle sıralanabilir:

1. Vücuda açılan 4 ya da 5 delikten (çapı 8 ve 12 mm arasında) ameliyat gerçekleştirilir.
2. Robotik sistem ile 3 boyutlu görüntü altında böbrekteki tümörlü dokunun sınırları belirlenir ve böbrek ile ilişkisi ve böbrek damarsal yapıları detaylı şekilde görülür.
3. Üç boyutlu yüksek çözünürlüklü görüntü ile derinlik hesabı rahatlıkla yapılarak tümörün güvenli olarak çıkartılması sağlanır.
4. Titremeyen robot kollarıyla dikişlerin hızlı şekilde atılması söz konusudur.
5. 540° açılı hareket kabiliyetine sahip robot kolları ile böbreğin hangi bölgesinde olursa olsun tümörün hızla çıkartılabilmesi ve çıktığı alanın hızla ve derinlik kontrolüyle dikilebilmesi mümkündür.

Böbrek kanserinde parsiyel nefrektomi uygulamasındaki kesin endikasyonlar arasında

• eş zamanlı iki taraflı böbrek kanseri vakaları,
• soliter (tek böbrekli kişide) böbrekte tümör bulunması (tek böbrekli doğmuş olabilir ya da diğer böbreği bir nedenle önceden alınmış ya da çalışmıyor olabilir)
• kötü fonksiyonlu veya fonksiyonsuz diğer böbrek ile birlikte tümör olması

Böbrek kanserinde parsiyel nefrektomi uygulamasındaki kesin olmayan endikasyonlar arasında

• İleri dönemde böbrek yetersizliği riski oluşturan hastalıkların olması (örnek diabet, yüksek tansiyon, önceden geçirilmiş nefrit hikayesi gibi)
• Küçük ve dışarı doğru uzanım gösteren tümörler
• Genç yaşta böbrek kanserinin görülmesi
• Ailede böbrek kanseri görülmesi (genetik yatkınlık riski)

Ancak 4 cm üzerinde çapı olan ve kompleks böbrek tümörlerinde halen birçok merkezde açık cerrahi önerilmekte ve yapılmaktadır. Robotik cerrahideki tecrübemizin yıllar öncesinden itibaren artmasıyla, büyük ve kompleks böbrek tümörlerinde de robotik cerrahinin avantajları hastalarımıza sunulabilmekteyiz.

Büyük ve kompleks böbrek tümörlerinde de Robotik Cerrahi etkin şekilde kanser kontrolü sağlanarak benzer cerrahi avantajlar ile kliniğimizde uygulanabilmektedir.

Nefron-Koruyucu Tümör Eksizyonu (Parsiyel Nefrektomi) öncesinde tümörün anatomik kompleks yapısı ideal radyoloji görüntüleri ile değerlendirilmelidir.

Böbrek kanserinde

• Tümörün çapı,
• Tümörün böbrek içindeki yeri
• Tümörün böbrek girişindeki ana damarlara yakınlığına göre, bazı derecelendirme tabloları kullanılmaktadır.

Bu derecelendirmelerde amaç risk durumuna göre kompleks böbrekteki tümörün cerrahi tedavisinde “sadece tümörü mü çıkartalım?” yoksa “bütün tümüyle böbreği mi alalım?” sorusuna cevap vermek içindir. Ayrıca kompleks böbrek tümörlerinde cerrahi sırasındaki komplikasyon risklerine göre bilgi sahibi olmamızı, cerrahiyi bu risklere göre planlamamızı sağlar.

Robotik cerrahinin avantajları ile kanser açısından güvenli şekilde çıkartılması yanında, hastamız ameliyat sonrasında ağrısız bir dönem geçirmiş ve iki gün sonra evine giderek, iyileşme sürecini kısa sürede tamalamıştır.

Deneyimli robotik cerrah ile kanser açısından cerrahi sınırda tümör kalma riski olmaksızın, kompleks böbrek tümörlerinde dahi, robotik cerrahi oldukça kısa sürede başarılı şekilde yapılabilmektedir.

Ameliyat sonrasında ortalama hastanede kalış süresi 1-2 gün olup, iyileşme de vücuda büyük kesi yapılmaması ve çok az kanama olması gibi avantajları sağlayan robotik cerrahi nedeniyle hızlı olmaktadır.